Vertrekpunt bereikt

Over de reis van Michel de Montaigne, bijna-naamgenoot van mij, maar meer bekend vanwege zijn vuistdikke Essays, schreef zijn secretaris een verslag. Na de eerste publicatie van de essays in 1581 ondernam Montaigne een acht maanden durende reis naar Italië, deels om kuuroorden te bezoeken vanwege zijn niersteenkwaal, deels omwille van het reizen zelf.

Zijn secretaris noteerde nauwgezet noteerde hoeveel 'struweel' hij uitscheidde (ter grootte van gerstekorrels of zelfs van een kleine walnoot), tekende ook Montaigne's observaties op over het waterleidingsysteem van Augsburg (nog steeds te bewonderen), schreef over diens spijt dat hij geen kok bij zich had die de lokale recepten kon namaken en over het ongemak van reizen per koets.

Montaigne was een opmerkzaam man die zijn ogen open hield voor wat zich onderweg aandeed en voor wie tijd geen rol speelde. Zijn eindbestemming – Rome – vormde geen reden om zich te haasten, tot irritatie van zijn medereizigers. In van mijn favoriete citaten komen levenskunst, reizen, maar ook de verhouding tot onze dood samen.

"Als iemand tegen hem klaagde dat hij het gezelschap dikwijls via allerlei wegen en streken leidde naar een plek die heel dicht bij zijn vertrekpunt lag (wat hij deed omdat hij had gehoord over iets bezienswaardigs of omdat hij van plan veranderde vanwege de omstandigheden), antwoordde hij dat als het aan hem lag hij nergens anders heen ging dan de plek waar hij zich bevond, en dat hij niet kon verdwalen of omwegen maken, hij was immers niets anders van plan dan door onbekende plaatsen trekken; en dat hij, mits hij niet op dezelfde weg terugkeerde en tweemaal dezelfde plek zag, absoluut niet van zijn plan afweek."

geciteerd in Haakman, Reis naar Italië, p.102

Laat iedereen die op reis gaat, niet de bestemming voor ogen houden, maar het pad. Ook als de weg doodloopt (en welke weg doet dat uiteindelijk niet?), biedt het verrassingen, vreugde of frustratie, net als het leven zelf. Ook als het eindpunt dicht bij het vertrekpunt ligt (en is het leven geen korte reis tussen twee lange perioden van er niet zijn, dus geldt dit niet voor ieder leven), bewandel het pad kalm en met een open blik. Waarom zouden we willen dat we de eindbestemming snel bereiken? Is het nodig om zo efficiënt mogelijk ons levenspad af te leggen? Is deze blog gestart met een einddoel voor ogen? Nee, ik ben simpelweg vertrokken. Reis met me mee en zie via welke omzwervingen deze tocht mij brengt. Het vertrekpunt is bereikt.